CHỈ THỊ HÓA HỌC ĐƯỢC SỬ DỤNG ĐỂ GIÁM SÁT GÓI TRONG TIỆT TRÙNG, BẠN CÓ BIẾT ❓❓❓
𝐂𝐡𝐢̉ 𝐭𝐡𝐢̣ 𝐡𝐨𝐚́ 𝐡𝐨̣𝐜 cho phép chúng ta đánh giá được các điều kiện tiệt trùng đã đạt được ở bên trong gói hàng (dụng cụ cần tiệt trùng) hay chưa.❓
Kết quả hiển thị của chỉ thị hoá học, chúng ta đánh giá được:
✅ Quy trình chuẩn bị dụng cụ, đặc biệt là mức độ làm khô đã đạt yêu cầu chưa.
✅ Tính phù hợp của đóng gói - gói có bị quá tải về dụng cụ hay lựa chọn phương thức đóng gói có đúng với chương trình tiệt trùng đang sử dụng hay không.
✅ Cách xếp và nạp hàng vào buồng hấp có đúng quy trình, có gây cản trở tác nhân tiệt khuẩn thâm nhập vào gói dụng cụ.
✅ Hiệu năng vận hành của máy, bao gồm các thông số kỹ thuật (nhiệt độ, thời gian, bão hoà hơi nước) có đáp ứng điều kiện cần thiết hay không.
🔎 Nhờ đó, 𝐂𝐡𝐢̉ 𝐭𝐡𝐢̣ 𝐡𝐨𝐚́ 𝐡𝐨̣𝐜 đóng vai trò phát hiện sớm những bất thường có thể xảy ra trong toàn bộ quá trình xử lý - từ chuẩn bị, đóng gói, nạp buồng cho đến vận hành thiết bị tiệt khuẩn.
📌 𝑺𝒖̛̉ 𝒅𝒖̣𝒏𝒈 𝒕𝒐̂́𝒊 𝒕𝒉𝒊𝒆̂̉𝒖 𝟏 𝒄𝒉𝒊̉ 𝒕𝒉𝒊̣ 𝒉𝒐́𝒂 𝒉𝒐̣𝒄 𝒄𝒉𝒐 𝒎𝒐̂̃𝒊 𝒈𝒐́𝒊 𝒉𝒂̀𝒏𝒈 (Quyết định số: 3671/QĐ-BYT 27/09/2012 của Bộ Y tế; và ANSI/AAMI ST79:2017)
📌 Theo tiêu chuẩn ISO 11140, Có 6 loại trong đó 𝐜𝐡𝐢̉ 𝐭𝐡𝐢̣ 𝐡𝐨𝐚́ 𝐡𝐨̣𝐜 𝐥𝐨𝐚̣𝐢 𝟒 𝐯𝐚̀ 𝐥𝐨𝐚̣𝐢 𝟓 𝐥𝐚̀ 𝟐 𝐥𝐨𝐚̣𝐢 được 𝐬𝐮̛̉ 𝐝𝐮̣𝐧𝐠 𝐩𝐡𝐨̂̉ 𝐛𝐢𝐞̂́𝐧 để giám sát bên trong gói hàng:
1️⃣ 𝐂𝐡𝐢̉ 𝐭𝐡𝐢̣ 𝐡𝐨́𝐚 𝐡𝐨̣𝐜 đa thông số (loại 4) với ngưỡng SV tại 121°C là 15 phút.
2️⃣ 𝐂𝐡𝐢̉ 𝐭𝐡𝐢̣ 𝐡𝐨́𝐚 𝐡𝐨̣𝐜 tích hợp (loại 5) với ngưỡng SV tại 121°C ≥ 16.5 phút.
📍 Trong thực tế, các chỉ thị tích hợp loại 5 của các hãng uy tín thường có giá trị SV cao hơn mức tối thiểu này.
🌿 Ví dụ, chỉ thị loại vạch dịch chuyển có thể có giá trị SV 121°C từ 20 – 25 phút. Tức là khi sử dụng loại chỉ thị này cho chương trình 121°C, chỉ thị chỉ báo ĐẠT khi tổng thời gian tiếp xúc với nhiệt độ 121°C đạt 20 – 25 phút.
📍 Do đó, chỉ thị hóa học loại 5 khó đạt hơn loại 4.
Yêu cầu này có thể cao đối với một số chương trình hấp 121°C hiện có tại các bệnh viện, đặc biệt những máy có thời gian tiệt trùng 121°C từ 16 – 20 phút (dù các chương trình này vẫn đáp ứng tiêu chuẩn EN 285 – thời gian tiệt trùng tại 121°C không ít hơn 15 phút).
➡️ 𝑮𝒊𝒂́ 𝒕𝒓𝒊̣ 𝑺𝑽 (𝒔𝒕𝒂𝒕𝒆𝒅 𝒗𝒂𝒍𝒖𝒆) của chỉ thị là thông số của quá trình tiệt trình cần đạt được để chỉ thị chuyển trạng thái ĐẠT. Ví dụ: SV của chỉ thị loại 4 theo ISO 11140 ở 121°C là 15 phút. Tức là khi chỉ thị tiếp xúc với hơi nước ở 121°C đủ 15 phút thì màu của chỉ thị chuyển sang trạng thái ĐẠT theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất chỉ thị.
⚠️ NHỮNG LƯU Ý KHI LỰA CHỌN VÀ SỬ DỤNG CHỈ THỊ HÓA HỌC
✅ Cần tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất, đặc biệt về điều kiện bảo quản phù hợp với khí hậu nóng ẩm tại Việt Nam. Việc bảo quản đúng khuyến cáo giúp duy trì độ ổn định và độ chính xác của chỉ thị, tránh ảnh hưởng bởi nhiệt độ và độ ẩm môi trường, ví dụ:
🌿 Chỉ thị hoá học hãng Terragene cho phép bảo quản trong phạm vi độ ẩm 30 – 80% RH.
🌿 Chỉ thị hoá học hãng 3M (Solventum) bảo quản trong phạm vi độ ẩm 40 – 60% RH.
✅Chỉ thị hóa học được đóng gói trong túi có khóa kéo dễ bảo quản hơn.
🌿 Ví dụ: hãng Terragene bảo quản chỉ thị hoá học trong gói foil nhôm, có khóa kéo có thể đóng kín lại sau khi mở mà không dùng hết ngay để tránh hơi ẩm xâm nhập.
✅Đánh giá và lựa chọn chỉ thị hóa học cần dựa trên giá trị SV phù hợp với chương trình máy hấp.
🌿 Ví dụ để sử dụng cho chương trình tiệt trùng ở 121°C, thời gian tiệt trùng 16 phút, sử dụng chỉ thị hóa học loại 4 có giá trị SV 121°C 15 phút sẽ phù hợp. 𝐍𝐆𝐔̛𝐎̛̣𝐂 𝐋𝐀̣𝐈 nếu sử dụng chỉ thị tích hợp loại 5 có giá trị SV tại 121°C trong 20 phút sẽ dẫn đến việc chỉ thị hóa học không đạt, không phải do máy hoạt động sai hay chỉ thị kém chất lượng, mà vì điều kiện tiệt trùng chưa đủ để chỉ thị đạt ngưỡng theo thiết kế. Điều này có thể dẫn đến đánh giá sai lệch hiệu quả tiệt trùng.
🌿 TUY NHIÊN, có một số máy hấp có chương trình tiệt trùng ở 121°C có thời gian tiệt trùng ngắn (16 đến 20 phút) vẫn đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn EN 285 (thời gian tiệt trùng ở 121°C tối thiểu 15 phút). Vì vậy, cần chọn chỉ thị dựa trên SV phù hợp, tránh hiểu nhầm kết quả kiểm soát.
📍 Đặt chỉ thị ở vị trí dễ nhìn và khó tiếp cận tác nhân tiệt khuẩn nhất bên trong gói hàng. (Theo ANSI/AAMI ST79:2017)
🚨 KHI CHỈ THỊ HÓA HỌC KHÔNG ĐẠT?
Theo ANSI/AAMI ST79:2017
1️⃣ Gói hàng không được sử dụng, báo cáo và trả lại trung tâm tiệt khuẩn.
2️⃣ Phân tích nguyên nhân dựa trên:
👉 Thông số máy (nhiệt độ, áp suất, giấy in)
👉 Kết quả chỉ thị hoá học của các gói khác trong mẻ tiệt khuẩn.
👉 Chỉ thị sinh học (chờ nếu chưa có kết quả)
❗Nếu chỉ vài gói không đạt → không coi cả mẻ hỏng ngay
⚠️NGUYÊN NHÂN THƯỜNG GẶP KHI CHỈ THỊ HOÁ HỌC KHÔNG ĐẠT:
1️⃣ Dụng cụ chưa khô hoàn toàn, còn tồn dư hơi ẩm trong túi hàng
2️⃣ Các vấn đề liên qua đến đóng gói: đóng gói quá tải, việc đóng gói túi đồ vải quá chặt dẫn đến ngăn chặn thẩm thấu hơi, có vấn đề với lọc, van của hộp hấp...
3️⃣ Nạp hàng quá đầy buồng máy
4️⃣ Đặt chỉ thị sai vị trí, chỉ thị bị che khuất bởi dụng cụ hoặc mặt nylon của túi ép, hay túi ép tiệt khuẩn đặt không đúng chiều.
5️⃣ Để dụng cụ qua đêm trước khi hấp → chỉ thị hóa học hấp thu hơi ẩm từ môi trường.
6️⃣ Chọn sai loại chỉ thị (SV không phù hợp)
📌 Trong tiệt trùng Plasma/H₂O₂: → Nếu dụng cụ còn ẩm → hủy chu trình và chỉ thị không đạt do hơi nước bị pha loãng → phân huỷ H₂O₂ trong buồng máy → nồng độ H₂O₂ không đủ để đổi màu chỉ thị.
✅ Chỉ thị hóa học là bằng chứng quan trọng đảm bảo dụng cụ đạt điều kiện tiệt trùng.
➡️ Đặt đúng – chọn đúng – bảo quản đúng – đọc kết quả đúng.
Chịu trách nhiệm nội dung: TS. Phạm Thị Thanh Thuỷ
📌 Mọi thông tin chi tiết xin liên hệ hotline: 093 955 66 66 hoặc 084 880 1708